Embedded Files
Nét đẹp trầm mặc của xứ Đoài
Mục lục
Giới thiệu
Kiến trúc đình So – Bảo tàng mỹ thuật dân gian bằng gỗ
“Về đình So, không phải để tìm sự mới mẻ – mà để tìm lại điều xưa cũ chưa từng phai.”
Đình So nằm tại xã Cộng Hòa, huyện Quốc Oai, Hà Nội, là một trong những ngôi đình cổ nổi tiếng của vùng xứ Đoài. Được xây dựng từ thế kỷ XVII, đình thờ ba vị tướng thời Đinh có công lớn với đất nước. Công trình mang đậm nét kiến trúc truyền thống Việt Nam, nổi bật với những cột gỗ chò vảy quý hiếm và nghệ thuật chạm khắc tinh xảo. Là trung tâm sinh hoạt văn hóa của người dân địa phương, Đình So hiện được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt, trở thành điểm đến giàu ý nghĩa lịch sử và văn hóa.
Theo các tài liệu lịch sử, đình So được xây dựng vào cuối thế kỷ XVII – đầu thế kỷ XVIII, dưới thời Lê Trung Hưng, khi đình làng là biểu tượng quyền lực của làng xã tự trị. Trải qua bao biến thiên lịch sử, đình So vẫn đứng đó, trầm mặc mà kiêu hãnh, là chứng nhân của hàng trăm năm văn hóa Việt kết tinh.
Nơi đây thờ Đức Thánh Tản Viên (Tản Viên Sơn Thánh) – vị thần núi trong “Tứ bất tử” của tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Người dân làng So tin rằng Ngài là bậc Thánh nhân che chở ruộng đồng, chống thiên tai, mang lại mùa màng bội thu, đời sống ấm no. Việc thờ Tản Viên Sơn Thánh tại đình làng vừa mang ý nghĩa tâm linh, vừa thể hiện triết lý gắn bó sâu sắc giữa con người và thiên nhiên – điều cốt lõi trong văn hóa nông nghiệp Việt Nam.
3. Kiến trúc đình So – Bảo tàng mỹ thuật dân gian bằng gỗ
3. Kiến trúc đình So – Bảo tàng mỹ thuật dân gian bằng gỗ
Nếu chùa là nơi của Phật, thì đình là nơi của làng – của linh hồn cộng đồng. Đình So là một trong những ngôi đình cổ đẹp nhất miền Bắc, nổi bật với kiến trúc gỗ truyền thống, chạm khắc thủ công tinh xảo.
Tổng thể đình:
5 gian chính + 2 gian hồi tạo thành hình chữ “đinh” (丁), kiểu dáng phổ biến của đình làng Bắc Bộ.
Toàn bộ đình được dựng bằng gỗ lim cổ, nền lát gạch Bát Tràng, mái lợp ngói ta rêu phong, có đầu đao cong vút hình rồng lượn.
Hệ thống cột cái, cột quân, xà ngang, xà dọc đồ sộ, liên kết bằng mộng chốt không dùng đinh vít – thể hiện kỹ thuật mộc truyền thống đạt trình độ rất cao.
Điểm đặc biệt nhất – Nghệ thuật chạm khắc gỗ:
Điểm đặc biệt nhất – Nghệ thuật chạm khắc gỗ:
Những bức chạm khắc tại đình So là kho tàng sống động về cuộc sống và tín ngưỡng dân gian, khắc trên các kèo, xà, đầu dư, bẩy…
Cảnh sinh hoạt làng quê: kéo co, chọi gà, chèo thuyền, trồng lúa, đánh vật
Tích truyện dân gian: Thạch Sanh – chém chằn tinh, truyện Sơn Tinh – Thủy Tinh, truyền thuyết Hai Bà Trưng…
Hình ảnh tứ linh, tứ quý: long – ly – quy – phượng, mai – lan – cúc – trúc, được thể hiện đầy sống động và giàu chất thơ.
Mỗi mảng chạm không chỉ mang tính trang trí mà còn là một lát cắt ký ức, một câu chuyện cổ tích được kể bằng gỗ lim và đôi bàn tay tài hoa của người nghệ nhân xưa.
Lễ hội chính của đình So được tổ chức vào mùng 8 tháng Giêng âm lịch, kéo dài trong nhiều ngày với nhiều nghi thức truyền thống:
Lễ rước kiệu Thánh Tản Viên quanh làng.
Tế lễ long trọng tại chính điện – nơi hương khói nghi ngút, tiếng chiêng trống ngân vang.
Hát chèo, hát ca trù, múa rối cạn, đấu vật, kéo co, thi nấu cơm, thi dệt vải…
Trong những ngày hội, đình So không chỉ là nơi thờ cúng mà còn trở thành một sân khấu truyền thống sống động, nơi mọi lứa tuổi đều có phần trong lễ hội – từ cụ già rước kiệu đến lũ trẻ thi múa sạp. Đó là biểu hiện cao nhất của tính cộng đồng trong văn hoá làng Việt – nơi lễ và hội, tín ngưỡng và nghệ thuật, tôn kính và vui chơi hoà làm một.
Page updated
Google Sites
Report abuse